دکتر شهره بهروزی (لاپاراسکوپی)

جراحی لاپاراسکوپی چیست؟ این نوع جراحی، یک روش درون‌بین است که طی آن، بدون باز کردن شکم، حفره داخل شکم و لگن کاملا روشن و نمایان می‌شود. در این روش به کمک تلسکوپی که همه چیز را بزرگنمایی می‌کند، جراح دید بهتری خواهد داشت و از این طریق می‌توان بیماری‌های مختلفی را تشخیص داد و آنها را درمان کرد این عمل معمولا در بیمارستان و با بیهوشی عمومی صورت می‌گیرد و با استفاده از 3‌سوراخ 10 5 میلی‌متری جراحی انجام می‌شود که معمولا یکی از این سوراخ‌ها در ناف ایجاد می‌شود. سپس دستگاهی به نام آندوسکوپ را که در نوکش دوربین بسیار حساسی تعبیه شده، درون شکم می‌فرستند و پس از آن، گاز CO2 را وارد شکم بیمار می‌کنند تا باز شود و از 2 سوراخ دیگر، ابزارهای جراحی وارد می‌شود. مثل ابزاری که همانند چرخ گوشت عمل می‌کند و برای خارج‌کردن رحم مورد استفاده قرار می‌گیرد. لیزر هم یکی از ابزارهای جراحی است که شبیه چاقو عمل می‌کند و در بیماری‌هایی مثل آندومتریوز برای ایجاد برش مورد استفاده قرار می‌گیرد.با توجه به نوع عمل، دوربین‌هایی با اندازه‌های مختلف وجود دارد. تصاویر لاپاراسکوپ در مانیتور به جراح برای مشاهده آناتومی داخلی و هدایت عمل جراحی کمک می‌کند. در لاپاراسکوپی تشخیصی، جراح قادر خواهد بود که نشانه‌های یک بیماری را سریعا ببیند و سپس یا آن بیماری را با جراحی تحت درمان قرار دهد یا اقدام به درمان طبی مناسب کند. هنگام انجام این عمل تشخیصی می‌توان از بافت‌های موجود در نواحی مشکوک نمونه‌برداری کرد. مزایا و معایب لاپاراسکوپی مهم‌ترین سوالی که در این زمینه برای بیماران مطرح می‌شود، مزایا و معایب استفاده از این روش است. البته نباید انتظار داشته باشیم لاپاراسکوپی بدون عارضه باشد و هیچ مشکلی برای فرد ایجاد نکند، ولی در مقایسه با اعمال جراحی باز عوارض بسیار کمتری ایجاد خواهد کرد. به عنوان مثال چسبندگی یکی از مشکلاتی است که پس از عمل جراحی باز ممکن است برای فرد ایجاد شود، اما در لاپاراسکوپی چون شکم باز نمی‌شود، در معرض هوای محیط قرار نمی‌گیرد و بافت بدن با لوازمی که هنگام عمل استفاده می‌شود تماس ندارد، چسبندگی خیلی کمتری ایجاد می‌کند. یکی از فواید لاپاراسکوپی کوچک بودن اسکار عمل (جای زخم) است، به عنوان مثال اگر عمل جراحی بستن لوله‌های رحم به روش جراحی باز انجام شود، باید برش جراحی حداقل به اندازه هفت تا هشت سانتی‌متر ایجاد شود، اما در این روش با دو سوراخ نیم سانتی‌متری تا حداکثر یک سانتیمتری می‌توان عمل را انجام داد. با توجه به این که در روش لاپاراسکوپی اسکار عمل کوچک‌تر از جراحی باز است، انتظار می‌رود عوارض و مشکلات پس از عمل نیز کمتر باشد. این مسئله هم از نظر زیبایی به نفع بیمار است و هم به او کمک می‌کند پس از جراحی خیلی سریع‌تر به زندگی روزمره برگردد و کارهای عادی را از سر بگیرد. احتمال عفونت نیز در این روش بسیار کمتر است. همچنین در روش جراحی باز، داخل شکم به خوبی روش لاپاراسکوپی روشن نمی‌شود و چون اعضای بدن روی هم قرار گرفته‌اند، ممکن است خیلی از بافت‌ها بخوبی دیده نشود، اما این مشکلات در لاپاراسکوپی وجود ندارد. البته باید گفت دمیدن گاز داخل شکم که در روش لاپاراسکوپی انجام می‌شود، برای برخی افراد خطرناک است، بنابراین افرادی که زمینه بیماری‌های قلبی یا تنفسی دارند، نباید از این روش استفاده کنند. با توجه به این که این روش ممکن است برای برخی افراد و به خصوص مبتلایان به بیماری‌های خاص، دردسرساز شود، باید نسبت به این مورد نیز دقت داشته باشید. افرادی که به بیماری‌های قلبی یا بیماری‌های انسدادی ریه مبتلا هستند، نباید از این روش استفاده کنند. بنابراین لاپاراسکوپی برای افرادی که مشکل خاصی ندارند، سالم و در سنین مناسب هستند، هیچ گونه مشکلی ایجاد نمی‌کند. انجام عمل جراحی به روش لاپاراسکوپی در سنین بالای 60 سال چندان مناسب نیست. البته افرادی که تصمیم می‌گیرند از این روش استفاده کنند، باید به یک پزشک متخصصی مراجعه کنند که در این زمینه تبحر و مهارت دارد. پزشکی که عمل لاپاراسکوپی را انجام می‌دهد، حتما باید دوره‌های خاصی را گذرانده و در این زمینه مهارت کافی داشته باشد، چون این عمل بر خلاف این‌که برای بیمار راحت و به نفع اوست، برای پزشک جراح کاری نسبتا دشوار است.